Paulúm sepúltae dístat inértiae

(Перевод Н. Гинцбурга)

sĕpĕlĭo, pelīvi or ii, pultum, 4 ( perf. sepeli, Pers. 3, 97; part. perf. sepelitus, Cato ap. Prisc. p. 909 P.; fut. sepelibis, Aus. Ep 25, 61; perf. sepelisset, Prop. 1, 17, 19; [p. 1674] Quint. 8, 5, 16), v. a., to bury, inter (class.):

sepultus intellegitur quoquo modo conditus, humatus vero humo contectus,

Plin. 7, 54, 55, § 187 (cf. also condo).

Lit.: hominem mortuum, inquit lex in XII., in urbe ne sepelito neve urito. Credo vel propter ignis periculum. Quod autem addit, neve urito, indicat, non qui uratur, sepeliri, sed qui humetur. Att. Quid? qui post XII. in urbe sepulti sunt clari viri? etc., Cic. Leg. 2, 23, 58 Mos.:

quoi (mortuo) auro dentes juncti escunt, ast im cum illo sepelirei ureive se fraude esto,

id. Fragm. 2, 24, 60: mortuus est, sepelitus est, Cato ap. Prisc. p. 909 P.: surge et sepeli natum, Att. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 106: aliquem, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 3:

Tarquinio sepulto,

Cic. Rep. 2, 21, 38:

suorum corpora,

Liv. 27, 42, 7:

et sepeli lacrimis perfusa fidelibus ossa,

Ov. H. 14, 127. —Of merging in the sea:

saevo sepelire profundo exanimos,

Sil. 13, 480.—

To burn (the dead body), to perform the funeral rites of a man by burning:

cujus corpus procul ab eo loco infoderunt... inde erutus atque eodem loco sepultus est,

Nep. Paus. 5, 5:

qui vos trucidatos incendio patriae sepelire conatus est,

Cic. Fl. 38, 95:

sepultum Consentiae, quod membrorum reliquum fuit, ossaque Metapontum ad hostes remissa,

i. e. buried after burning, Liv. 8, 24; cf. Nep. Eum. 13 fin.:

sepeliri accuratissime imperavit... evenit ut semiustum cadaver discerperent canes,

Suet. Dom. 15.—

Trop.

To bury, i. e. to overwhelm, submerge, destroy, ruin, suppress, etc.:

cerno animo sepultam patriam, miseros atque insepultos acervos civium,

Cic. Cat. 4, 6, 11:

patriā sepultā,

Prop. 1, 22, 3 (sepulchra, Müll.):

cuncta tuus sepelivit amor,

id. 3, 15 (4, 14), 9. haec sunt in gremio sepulta consulatus tui, Cic. Pis. 5, 11:

somnum sepelire,

Plaut. Most. 5, 2, 1:

quod bellum ejus (Pompeii) adventu sublatum ac sepultum,

Cic. Imp. Pomp. 11, 30; so,

bellum,

Vell. 2, 75, 1; 2, 89, 3; 2, 90 al.:

dolorem,

to put an end to, Cic. Tusc. 2, 13, 32:

tunc, cum mea fama sepulta est,

Ov. P. 1, 5, 85:

salutem in aeternum,

i. e. to destroy, Lucr. 2, 570; cf. Vell. 2, 126, 2: multa tenens antiqua, sepulta, vetustas Quae facit, Lucil. ap. Gell. 12, 4, 4:

nullus sum... sepultus sum,

I'm lost, Ter. Phorm. 5, 8 (7), 50.—

Poet.: sepultus, buried in deep sleep, lulled to sleep, slumbering:

somno sepulti,

Lucr. 5, 974; 1, 134:

invadunt urbem somno vinoque sepultam,

Verg. A. 2, 265:

custode sepulto,

id. ib. 6, 424; cf.:

assiduo lingua sepulta mero,

Prop. 3, 11 (4, 10), 56:

paulum sepultae distat inertiae Celata virtus,

slumbering, idle, Hor. C. 4, 9, 29.

di-sto, āre ( perf. distiti, only Boëth. in Porphyr. 4, p. 89), v. n., to stand apart, to be separate, distant (freq. and class.).

Lit. (cf. absum), absol.:

quantum summa labra (fossae) distabant,

Caes. B. G. 7, 72, 1; cf. id. ib. 4, 17, 6; Cic. Phil. 2, 27, 67; Liv. 33, 1; Ov. M. 2, 241 et saep.—With inter se:

turres pedes LXXX. inter se distant,

Caes. B. G. 7, 72 fin.:

trabes inter se binos pedes,

id. ib. 7, 23, 1; cf. id. B. C. 2, 10, 2:

inter se modicum spatium,

Liv. 8, 8, 5:

multum sidera inter se,

Cic. Tusc. 5, 24, 69:

hastati inter se modicum spatium,

Liv. 8, 8 et saep.—With a or ab:

(imago) distare a speculo,

Lucr. 4, 289; so,

castra ab castris,

Caes. B. C. 1, 82, 3:

terra ab hujus terrae continuatione,

Cic. N. D. 2, 66 al. —With simple abl.:

cum tanto Phrygiā Gallica distet humus,

Ov. F. 4, 362; cf. id. M. 3, 145;

also: foro nimium distare Carinas,

Hor. Ep. 1, 7, 48:

spatium,

Ov. M. 11, 715. —

Transf., of remoteness in time:

non multum aetate distantes,

Quint. 12, 10, 4:

non multum inter se distantes tempore, ib. § 11: quantum distet ab Inacho Codrus,

Hor. C. 3, 19, 1:

haud multum distanti tempore,

Tac. A. 3, 24.

Trop., of quality, to differ, be different =differre, discrepare (freq.):

ut distare aliquid aut ex aliqua parte differre videatur,

Cic. Caecin. 14; cf.:

quia res differebant, nomina rerum distare voluerunt,

id. Top. 8, 34:

moribus et legibus distant (civitates),

Quint. 5, 10, 40; cf. id. 6, 4, 21:

in totum metaphora brevior est similitudo, eoque distat, quod, etc.,

id. 8, 6, 8:

multum inter se distant istae facultates longeque sunt diversae atque sejunctae,

Cic. de Or. 1, 49, 215:

multum inter se genera dicendi,

id. Or. 16, 52; Quint. 7, 2, 3:

hominum vita tantum distat a victu et cultu bestiarum,

Cic. Off. 2, 4, 15; so with ab, id. ib. 3, 17, 71; id. Rosc. Am. 15, 44; id. de Or. 2, 65, 263; Quint. 5, 10, 114; Hor. S. 2, 2, 53; Ov. Tr. 1, 2, 11 al.; cf.:

quid enim tam distans quam a severitate comitas?

Cic. Or. 10, 34. —With dat.:

infido scurrae distabit amicus,

Hor. Ep. 1, 18, 4; so,

paulum sepultae inertiae celata virtus,

id. C. 4, 9, 29:

quid aera lupinis,

id. Ep. 1, 7, 23:

pulchra et exactis minimum distantia,

id. ib. 2, 1, 72:

enthymema syllogismo,

Quint. 5, 10, 7 al. — Impers.: distat, there is a difference:

distat, sumasne pudenter An rapias,

Hor. Ep. 1, 17, 44; 2, 2, 195; id. S. 2, 3, 210; Quint. 5, 10, 26.